Hontanas-Castrojeriz-Itero de la Vega-Noadilla del Camino
Het wordt een vlakke etappe met uitzondering van een flinke kuitenbijter, de Alto de Mostelares, met een stijgingspercentage van 18% en een hoogteverschil van 130m. Nog maar net op weg of we wandelen door het oude klooster van Antón. De orde van Sint Antonius werd gesticht in 1095 en verspreidde zich door heel Europa en hadden uiteindelijk 400 ziekenhuizen.  De monniken van de orde waren beroemd op de Camino, vanwege hun zwarte gewaden met daarop de “tau” de griekse letter “t”. Het dorp Castrojeriz met zijn mooie huizen, straten en stemmige pleintjes is een pareltje langs de Camino.  Aan  het begin van het dorp staat de collegiale Romaanse kerk van Nuestra Señora del Manzano en aan het einde de versterkte kerk van San Juan. Na de klim van de in het begin vermelde meseta dalen we af naar de eentonige vlakte van kale graanvelden. Af en toe een suikerbietenveld waarvan de oogst volop bezig is. Lunchen kunnen we doen, beschut tegen de regen,  in het portaal van de kapel San Nicolás  (Pelgrimshospitaal uit de 13de eeuw). De middeleeuwse brug met zeven bogen die we later bewandelen over de rivier Pisuerga verbindt de provincie Burgos met Palencia. Druipende nat zijn we in Boadilla del Camino aangekomen in een zeer gezellige alberke. De pelletkachel is aan, dus is het er aangenaam warm. Na het avondeten ben ik nu in de zetel dit verslag voor de blog aan’t maken. Morgenvroeg kan ik het posten. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : ruïne van het klooster van Antón.

Foto : de griekse letter “t”

Foto : lunch in het portaal van de kapel San Nicolas.

Foto : zeven-bogen brug tussen Burgos en Palencia

Burgos-Tardajos-Rabé de las Calzadas-Hornillos del Camino-Hontanas.
Nu even een verslag voor onze kleine volgelingen. Als jullie het nog niet zelf kunnen lezen zal mama of papa het wel voorlezen. Vanmorgen vroeg, het was nog een beetje donker in de grote stad, gingen twee bompa-pelgrims door de smalle straatjes op zoek naar het huis van Sinterklaas.  Daar aangekomen klopte ik op de zware houten poort. Het was best wel spannend.  De grote baas van alle zwarte pieten deed de deur open en liet ons binnen in een grote gezellige en mooi versierde kamer. De heilige man zat op een rode zetel aan het einde van een lange eiken tafel. Hij was net bezig in het dikke boek met alle namen van de kinderen waar hij dit jaar gaat langs komen. Alles moest tot in de puntjes in orde zijn want er mocht geen enkele naam ontbreken. Wij waren wel nieuwsgierig of jullie namen er in stonden. En ja hoor we mochten er op zoek in het gouden boek. Heel voorzichtig sloegen we de met goud omrande bladzijden om. Aan Sinterklaas moesten we echter beloven niets te verklappen. Na nog een tas koffie met spekuloos zijn we stilletjes weggegaan, want de goede man had nog een berg werk te doen. Jullie moeten nog wel de groeten hebben van Sinterklaas. Het licht was ondertussen in de dag gekomen , dus konden wij aan onze etappe beginnen. In Tardajos kwam een pelgrim in tegengestelde richting aangelopen. Hij vroeg of we Duitsers waren, neen maar we kunnen wel de taal spreken. Dat was voor hem voldoende om zijn probleem uit te leggen. Bij een poging om zijn geblokkeerde kredietkaart vrij te krijgen is deze in stukken gebroken. Enkel het consulaat was de enige mogelijkheid om een nieuwe kaart (met pin code) te bekomen. We hebben hem 100 € geleend om de trein te nemen naar Vigo om zo uit zijn benarde financiële situatie te geraken. Buen Camino Jürgen. Het verdere verloop van de wandeling verliep rustig , over drie mesetas tussen de 900 en de 1000m. Er stond wel een gure wind met een zon en wolkenspel over de eenzame vlakten, geen huis, kerk of boerderij te bespeuren. Zo waren we op het einde 500m van Hontanas, en van het dorp zelf was nog niets te zien. Pas aan de rand van de heuvel zagen we in de diepte onze eindbestemming liggen. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : huis van Sinterklaas.

Foto : naamplaatje aan zijn grote huis.

Foto : de vlakte van de meseta.

Foto : 500m voor Hontanas.

Vanmorgen nog eens uitgeslapen. Het was een regendag voorspeld en ook gekregen, dus een uitstekend moment voor wat cultuur. Burgos, gesticht in 884 door Diego Rodriguez Porcelos aan de voet van de Cerro del Castillo en bij de rivier de Arlanzón. Het ontstaan van het koninkrijk Castilië in 1035 en de verplaatsing van het bisdom van Oca naar Burgos in 1075 gaven de stad de noodzakelijke impuls om voor eeuwen de belangrijkste stad in Spanje te worden.  Uiteraard bezoeken we de kathedraal, een fantastisch museum van sacrale kunst. De bouwwerken duurden van 1221 tot 1765 in overwegend Gotische stijl. Het basisontwerp is een Latijns kruis waarop zich drie beuken en een kooromgang verheffen. De kooromgang geeft toegang tot 14 kapellen. De domkoepel (1568), die loodrecht boven het graf van “El Cid (Spaanse held) en zijn echtgenote doña Jimena ligt, is gesteund door vier grote zuilen die via een systeem van gebogen driehoeken uitlopen in een grote, rijkelijk versierde achthoek. Na ons drie uur durende bezoek en lunch bezochten we het museum van de “evolutie van de mens” Ik kon me geen betere gids als Patrick voorstellen.  Zo, n drie miljoen jaar geleden is de echte evolutie van de mens (homo) begonnen. Eerst nog in een zéér ruwe bolster, tot wat het nu geworden is, en vooral de evolutie gaat nog steeds voort…? Het heeft tienduizenden jaren geduurd voor men zelf vuur kon maken, men heeft +/- 100 jaar nodig gehad om op de maan te geraken. Wat over tienduizend jaar…..?  En morgen……? Terug wandelen. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : kathedraal van Burgos.

Foto : her en der staan beelden in het stadsbeeld.  Hier de vermoeide pelgrim.

Foto : de domkoepel.

Foto : enige gelijkenis berust op louter toeval.

Villafranca Montes De Oca-San Juan de Ortega-Agès-Atapuerca-Burgos.
Vanmorgen konden we nog net de zonsopgang meemaken,  vanop de Alto de la Pedraja  (1150m), vooraleer ze voor de ganse dag zou verdwijnen achter het wolkendek. Normaal was het de bedoeling om te slapen in Gardeñula-Riopico, dat zou dan een etappe geweest zijn van 24, 7km. Althans zo had ik het begrepen. Zowaar de eerste 12km door eiken- en dennenbossen tot in San Juan de Ortega gewandeld. Op het dorpsplein staan de Romaanse kapel en klooster, beiden naar deze heilige genoemd. In de kapel kunt ge het praalgraf van San Juan de Ortega bewonderen. In Atapuerca,  een volgend dorp op onze weg, heeft men belangrijke opgravingen kunnen doen, die aangetoond hebben dat een miljoen jaar geleden al menselijke aanwezigheid was in Europa. De pelgrims zijn iets later ten tonele gekomen. Na een kleine klim naar de top van een meseta (tafelberg) = een door erosie afgeplatte heuvel, hebben we een groots panorama over de eindeloze laagvlakte van Burgos. De stad Burgos kon je ook al zien liggen. Ik denk dat Patrick al vanaf het begin wou doorgaan naar deze grote mooie stad, maar liet mij nog even in de waan. De volgende dorpen : Gardeñuela-Riopico (de eerst voorzien slaapplaats), Orbenja en Castañares hebben we merkwaardig genoeg gemist, dus dan maar doorwandelen. De laatste 10km langs de N1 (bij ons te vergelijken met den Boomsesteenweg) tot in het historisch centrum van Burgos. Op onze pelgrims kamer van het hotelketen ” San Juan” kwam ik de gestapte kilometers te weten. Patrick heeft beloofd dit niet meer te doen. Ik denk dat nicht Magda, die ons later komt vervoegen, dit graag zal horen. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : opkomende zon van op de Alto de la Pedraja.

Foto : San Juan de Ortega.

Foto : de meseta.

Foto : de vlakte van Burgos. Met de nog vele kilometers verwijderde stad Burgos op de achtergrond.

Grañon-Redecilla del Camino-Castildelgado-Viloria de Rioja-Villamayor del Rio-Belorado-Tosantos-Villambistia-Espinosa del Camino-Villafranca Montes De Oca.
Blijkbaar door alles heen geslapen, snurkers en klokkengelui.  De maan stond nog hoog aan de hemel terwijl deze twee pelgrims de volgende kilometers op weg naar Santiago dr Compostela aanvatten. We waren nog maar net op weg of we verlieten de provincie “La Rioja” om een andere binnen te treden “Burgos”. Om de haverklap komen we door een ander dorp, onder andere in Viloria, waar de wieg stond van Santo Domingo.  Aan de overkant van de drukke nationale baan, in Tosantos kan ik een foto nemen van de kapel “Virgen de la Peña” die in een rots uitgehakt is. De uitgestorven straatjes en de rommelige bebouwing van Espinosa del Camino, waar de huizen afbrokkelen als klontjes suiker in warme koffie doet ons beslissen nog even verder te gaan naar Villafranca Montes De Oca waar Patrick voor een prima accommodatie heeft gezorgd in ” Hostel El Pájaro” . Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : 50 tinten bruin.

Foto : kapel “Virgen de la Peña”

Foto : kerk van San Esteban in Villambistia.

Nájera-Azofra-Cirueña-Santo Domingo de la Calzada-Grañon.
Onze stoffige wandelschoenen staan al een tijdje te luchten in onze speciale albergue. Ze is gebouwd tegen de buitenmuur van de San Juan kerk en de klokkentoren van Grañon. Maar even terug naar vanmorgen. De twee stapelbedden in de aparte slaapkamer werden enkel door ons beslapen, dus heerlijk uitgerust aan onze splinternieuwe dag begonnen. Onze trouwe schaduw van de afgelopen dagen verlaat ons regelmatig, doordat de zon wordt afgeschermd door de wolken. De ganse dag stappen we langs de kale stoppelvelden of de brokkelige bruine droge zandklompjes van de bewerkte velden. Ook de wijngaarden zijn uit ons gezichtsveld verdwenen. Rond de middag bereiken we Santo Domingo de la Calzada. Santo Domingo, de grootste weldoener van de Camino, bouwde een brug over de Oja, kerken, hospitia en zorgde voor de pelgrims. Na zijn dood in 1109 werd later op zijn graf de kathedraal gebouwd.  Een zoon van een pelgrimsgezin wordt valselijk beschuldigd van diefstal en opgehangen.  Wanneer de ouders terug keren van Santiago de Compostela zien zij hun zoon nog levend aan de koord hangen. De heilige heeft hem al die tijd vastgehouden. De ouders verwittigen de schout van de stad die ongelovig zegt, uw zoon is net zo levend als de kip die ik nu eet. Meteen kwam de kip tot leven. Vandaar dat in de kerk, enig ter wereld, een kippenhok met twee levende kippen te zien is. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : geen bos te zien.

Foto : Santo Domingo kerk

Foto : kippenhok in de kerk.

Foto : Santo Domingo met de kippen.

Logroño – Navarreta – Ventosa-Nàjera.
Naar wekelijkse traditie eerst wat getallen: 168,6km 203187 stappen.
553 foto’s en 150 € overnachting 2p.
Na een rumoerige nacht zijn we reeds om 7.30u de Albergue ontvlucht om in de stad een ontbijt te nemen. Het was toch nog donker dus wandelen had geen zin. Even na 8u begonnen we aan onze dertiger, via een brede wandelweg door het park omzoomt met slanke cypressen konden we gemakkelijk Logroño achter ons laten. Onderweg naar het eerste dorp Navarrete laten we het stuwmeer van La Grajera links liggen. Bij de ruïnes van een oud pelgrimshospitaal zien we het dorp al liggen, het is gekend om zijn keramiek ateliers. Ook indrukwekkend is het hoofdretabel in de kerk van La Asunción. De weg stijgt naar een hoogte van 680m naar de “Alto de San Antón”. Eenmaal de top bereikt hebt ge een mooi overzicht van de vallei van de Najerilla waarvan de flanken begroeid zijn met de wijnranken van de Rioja.Hier heerst een drukte van belang. De druivenoogst is hier begonnen en dit gebeurd nog met de hand. De plukkers schuiven hun mand verder en knippen de dikke druiventrossen los. Is de mand vol, wordt deze omgekipt in de laadbak van kleine smalle traktors. Traditioneel wordt deze wijn gemaakt met de “tempranillo-druif” maar tegenwoordig wordt deze vermengd met de “cabernet-sauvignon”. We worden door de wijngaardenier getrakteerd op enkele trossen blauwe druifjes. Daar zijn we enige tijd zoet mee. (letterlijk en figuurlijk)  Om half vier is ook deze 25ste etappe vóór Santiago de Compostela in ons geheugen gegrift.Voor vanavond heeft Patrick het weer prima geregeld. Een private alberke, met de twee rustig gelegen bedden. In het volgend verslag verklap ik of het gelukt is of niet. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : de stier langs de autostrade.

Foto : interieur van La Asunción

Foto : de vallei van de Najerilla.

Foto : druiven plukkers

Los Arcos-Sansol-Torres del Rio-Viana-Logroño.
Heerlijk geslapen met z’n twee in een aparte kamer zonder snurkers met dank aan Marc en Anne. Ook in de klokkentoren bleef de klepel stil hangen.
De rood-gele zon die zopas over de heuvel komt piepen legt een zacht roze glans over de heuvels recht voor ons. Na een 7-tal kilometer kunnen we nog net voor sluiting de eenvoudige achthoekige Heilig Grafkerk van Torres del Rio bezoeken. Hij zou gebouwd zijn door de Orde van de Tempeliers. Na drie pittige steile hellingen kunnen we lunchen in Viana met een historisch centrum vol paleisachtige herenhuizen. Nadien dalen we zachtjes af naar de vlakte van de Rioja. De helgroene dennen steken duidelijk af tegen de bruin – beige achtergrond. Ook de wijngaarden hebben duidelijk te lijden van de droogte en zijn verloren voor deze oogst. Even voor Logroño ontmoeten we Maria die met haar kraampje, helemaal in teken van de Camino ons een mooie stempel geeft voor ons Compostela boekje. Zij zet de traditie voort van haar moeder Felisa die op 92 jarige leeftijd in 2002 gestorven is. In Logroño, we zijn dan reeds 4km over de provincie grens van La Rioja, slapen we in de gemeentelijke refuge op een grote slaapzaal. Het kan niet alle dagen feest zijn. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : opkomende zon.

Foto : achthoekige Heilig Grafkerk van Torres del Rio.

Foto : paleisachtige herenhuizen in Viana.

Foto : Maria.

Irache-Azqueta-Villamayor de Monjardin-Los Arcos.
De kale bewerkte velden kleurden bijna oranje door de ochtendzon af en toe afgewisseld door een oase van groen van de wijnranken en de olijfbomen.  Het beige, brede kiezelpad van de Camino slingert er doorheen en volgt de zachte glooiing van de vallei.  De eerste zes kilometer gaan we naar een hoogte van 610m in Villamayor de Monjardin.  Een mooi klein gezellig plaatsje. Vanaf hier tot in Los Arcos volgen we de lengteas van het dal. Het is een erg verlaten streek, geen huizen of boerderijen, zelfs geen autowegen die “onze weg” doorkruisen. Rond 11u. steekt er een felle lauwe wind op die langs de flanken van de heuvels blaast en ook door onze haren. De broek van Patrick flappert hevig. Om kwart over 12u waren we op onze bestemming in Los Arcos. We zitten als het ware in een pelgrimswolk, steeds komen we dezelfde pelgrims tegen, op de weg of op onze verblijfplaats. Hier wordt de “alberke” open gehouden door de vrijwilligers Mark en Anna van de Vlaamse Compostelagenoodschap. Het is, als een beetje thuiskomen. (Een héél klein beetje hé). We krijgen een VIP-behandeling en krijgen de beste slaapplaats aangeboden. Later bezoeken we de Santa Maria kerk, deze is gebouwd in een combinatie van gotiek en barok. De rijk met goud versierde altaren zijn een prachtig voorbeeld van de churriguereske stijl, zoals de uitbundige Spaande barok wordt genoemd.Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

Foto : wandelen tegen de wind in. Ultreïa.

Foto : stap voor stap verder. Ultreïa.

Foto : barokke interieur van de Santa Maria kerk in Los Arcos.

Foto : Santa Maria kerk vanuit de kloostergang.

Gisterenavond,  na enig zoekwerk, had ik de licht schakelaar van de slaapzaal gevonden vermits het licht na 22u nog aan was. Dit bood mij vanmorgen de gelegenheid om de rest van de slapers om 7u wakker te maken. Hi, hi, hi. Van de vier grote pelgrimswegen die door het middeleeuwse Europa liepen kwamen er drie het Iberisch Schiereiland binnen via Roncesvalles.  De vierde, uit het zuiden van Europa, kwam via Arles en de pas van de Somport de Pyreneeën over. Eens in Spanje volgen ze de Camino Aragonés (6 etappes) tot in Puenta La Reina. Dwz.vanaf vandaag volgen we de Camino Francés. Via de brug over de Arga verlaten we Puente la Reina. De lichte regen van vanacht had het stof wat geblust. De vlakste delen in de vallei van de Ega wordt ingekleurd door het bruin-rode zand van de velden, af en toe afgewisseld met wijn-en olijfboomgaarden. Terwijl de steile flanken door het dorre gras en laag struikgewas wordt begroeid. De toppen van de heuvels worden door dennenbomen bedekt. Het hoger gelegen kleine dorpje Cirauqui (slangenkuil in het Baskisch) met zijn smalle straatjes bied ons een aangenaam zuiders sfeertje helaas met een grijze hemel. De “statumen” de steunlaag is wat er nog van overblijft van de Romeinse heerweg.  Daarboven kwam nog de “rudus” een laag kleinere stenen, de “nucleus” kiezel of aangestampte aarde en tot slot “summa cresta” grote blokken bewerkte platte steen. De voorgestelde etappe eindigt in Estella maar om een hele speciale reden gaan we nog even verder, naar het klooster van Irache. Dit is één van de beroemdste kloosters van Navarra.  In 958 was hier al een Benedictijner kloostergemeenschap.  In de Middeleeuwen kreeg elke pelgrim een stuk brood en een beker wijn. En tot op de huidige dag wordt deze traditie nog voortgezet door de bodega’s van Irache, aan de “fuente del Vino”. Het is hier dat Patrick zich tegoed kan doen aan een beker wijn. Het eerste en tevens ook laatste van zijn Camino. Tot het volgend verslag. Groetjes van Patrick en Joan.

P.s. ik ben jullie nog de oplossing verschuldigd van: wat is een “sac à viande” : een slaaplaken voor in de slaapzak. In Frankrijk maakte men deze zak met dezelfde geruite stof waarin men de hespen bewaarde, vandaar. Letterelijke vertaling = vleeszak. Plots niet meer zo aangenaam om in te slapen.

Foto : de vallei van de Ega.

Foto : de zuiderse straatjes in Cirauqui.

Foto : de wijnfontein in Irache.

Foto : zonder woorden.

Foto : eveneens zonder woorden.